با آغاز تهاجم نظامی عراق علیه ایران، همانگونه که انقلاب اسلامی با رهبری امامخمینی(ره) به پیروزی رسیده بود در دفاع مقدس نیز مدیریت آن با رهنمودهای ایشان ادامه یافت. وی اصل دفاع در برابر تجاوز را تـبعیت ...
بیشتر
با آغاز تهاجم نظامی عراق علیه ایران، همانگونه که انقلاب اسلامی با رهبری امامخمینی(ره) به پیروزی رسیده بود در دفاع مقدس نیز مدیریت آن با رهنمودهای ایشان ادامه یافت. وی اصل دفاع در برابر تجاوز را تـبعیت از حـکم خدا عنوان نموده و دفاع در برابر این جنگ تحمیلـی را نه یک جنگ تـهاجمی بـلکه دفاع از کشور و بالاتر از آن، دفاع از اسـلام تـلقـی و دفـاع از اسـلام را یک اصـل واجـب و یک تکلیف شرعی دانستند. سئوال اصلی مقاله این است که «پویش قدرتنرم بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس چگونه بوده است؟» فرضیه مقاله مدعی است که ایشان ضمن تشریح علل جنگ و ضرورت دفاع به طرح شعارهای اصولی در جنگ پرداخته و مؤلفههای راهبرد سیاست دفاعی را مبتنی بر قدرتنرم شکل داده است. خطوط اصلی سیاستهای امام(ره)، متأثر از محورهایی شامل؛ «اندیشه فقهی امام(ره) در باب جهاد در اسلام»، «تجربه تاریخی امام(ره) از رفتار نظام سلطه و استکبار درکشورهای اسلامی و ایران» ، «شناخت ایشان از صدام حسین و نظام بعث عراق» و «اظهارات و اقدامات عراقیها علیه ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی» است. این پژوهش با روش کیفی و تکنیک کتابخانهای، تفکر سیاسی ـ دفاعی امام(ره) در برابر تهدیدات را بررسی نموده و دفاع در برابر مهاجم با هدف بازدارندگی در مقابل حمله دشمن را در سه مؤلفه «اندیشه فقهی امامخمینی(ره) در باب جهاد در اسلام»، «تجربه تاریخی امامخمینی(ره) از رفتار نظام سلطه و استکبار در کشورهای اسلامی و ایران» و «برجستهسازی«دفاعمقدس» جهت «صدور ارزشهای انقلاب»» بازشناسی کرده است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، به دلیل ماهیت دینی، استقلال طلبانه و ضد استکباری نظام اسلامی، توطئههای مختلفی از سوی قدرتهای بزرگ بر علیه ملت و کشور ایران طراحی و اجرا شد. حمله و تجاوز نظامی رژیم ...
بیشتر
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، به دلیل ماهیت دینی، استقلال طلبانه و ضد استکباری نظام اسلامی، توطئههای مختلفی از سوی قدرتهای بزرگ بر علیه ملت و کشور ایران طراحی و اجرا شد. حمله و تجاوز نظامی رژیم بعث عراق به خاک ایران در شهریور سال 1359 به نیابت از قدرت های بزرگ و همراهی کشورهای منطقه از جمله این توطئه ها و بزرگترین آن محسوب میشود. جنگ هشت ساله عراق علیه ایران، با وجود هزینههای فراوان مادی و تقدیم هزاران شهید و جانباز برای بقاء نظام اسلامی، دربردارنده تجربیات و تلاشهای ارزندهای بود که در تداوم بقاء و تقویت روزافزون نظام اسلامی نقش موثری داشت. از این منظر دوره دفاع مقدس به مثابه گنجینه ارزشمندی از تجربیات، سیاست ها، طرحها، تدابیر و راهبردهایی است که میتواند به عنوان چراغ راه آینده نظام اسلامی در مقابله با تهدیدات آتی قرار گیرد. حضرت امام خمینی(رحمه الله علیه) به عنوان یک فقیه و مجتهد مسلم دینی و رهبر سیاسی آگاه در مدیریت حکیمانه دفاع مقدس نقش بیبدیلی داشتند و مجموعه مولفهها و اصول دینی، سیاسی، اجتماعی و اخلاقی را در مدیریت دفاع مقدس در نظر داشتند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی و تحلیل راهبردهای دفاعی مد نظر حضرت امام خمینی(رحمه الله علیه) در دوران دفاع مقدس پرداخته است. روش پژوهش، روش تحلیل محتوای کیفی و کمّی است و با دو رویکرد قیاس و استقراء، متن صحیفه امام خمینی(رحمه الله علیه) در دوران دفاع مقدس مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است. برای شناخت و تبیین مفاهیم و راهبردهای دفاعی مد نظر حضرت امام خمینی(رحمه الله علیه)، مولفه های هفت گانه دفاعی شامل(فلسفه و ماهیت دفاع مقدس، فرهنگ و رفتار سازمانی نیروهای مسلح، عملیات روانی، اخلاق اسلامی در جنگ، نیروی نظامی تراز انقلاب اسلامی، نقش قدرت های جهانی در جنگ و نقش و کارکرد بسیج مردمی) ملاک قرار گرفته است. در قالب یافته های پژوهش و بر بنیاد این هفت مولفه؛ 54 مفهوم دفاعی بر اساس متن صحیفه امام خمینی(رحمه الله علیه) استخراج شده است. در ادامه با مبنای قرار دادن 54 مفهوم و با روش تحلیل محتوی کیفی و فرایند«مقوله سازی»، هفده راهبرد دفاعی مد نظر حضرت امام خمینی(رحمه الله علیه) در مولفه های هفت گانه احصاء شده است.
دیپلماسی دفاعی به عنوان شیوه نوینی از ارائه توان نظامی، به مثابه سازوکاری است که دولتها میکوشند، بهواسطۀ آن از امتیازات و تواناییهای خود در حوزۀ دفاعی برای وابسته کردن دیگر کشورها به خود، ...
بیشتر
دیپلماسی دفاعی به عنوان شیوه نوینی از ارائه توان نظامی، به مثابه سازوکاری است که دولتها میکوشند، بهواسطۀ آن از امتیازات و تواناییهای خود در حوزۀ دفاعی برای وابسته کردن دیگر کشورها به خود، افزایش وابستگی متقابل امنیتی، جلب اعتماد، جلوگیری از بروز منازعه، حل منازعهها، ایجاد چارچوبهای امنیتی منطقهای و مانند اینها استفاده کنند و هدف آن را میتوان ایجاد شرایط سیاسی و ملی و بینالمللی مطلوب برای حفظ و گسترش ارزشهای ملی و حیاتی کشور در برابر دشمنان بالفعل و بالقوه دانست. نوشتار توصیفی- تحلیلی حاضر با هدف تبیین نقش دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران در گام دوم انقلاب اسلامی تلاش دارد به این سوال اصلی پاسخ دهد که دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران در گام دوم انقلاب اسلامی و در راستای ارتقای امنیتی و عمقبخشی به این انقلاب باید دارای چه اهداف، راهبرد و الزاماتی باشد. نتایج و یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران بواسطه اهداف و راهبردهای هچون مدیریت حوزههای امنیتی، فراهم کردن زمینه تأمین فناوری تجهیزات یا تسلیحات دفاعی، نقشآفرینی در بازدارندگی، خلع سلاح و کنترل تسلیحاتی، کسب منافع اقتصادی، اعتمادسازی در حوزه های نظامی، مبارزه با تروریسم، گسترش همکاری های دفاعی- نظامی با کشورها، توسعه تعاملات با نهادهای منطقه ای و بین المللی گامی مؤثر در تولید و زایش بیش از پیش قدرت ملی، نیل به ثبات و امنیت پایدار در فرایند گام دوم انقلاب اسلامی در مسیر تمدن سازی نوین بشمار می آید.