محمد صالح تسخیری؛ مسعود اخوانفرد
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1399، ، صفحه 123-146
چکیده
وقوع جنگ تحمیلی هشت ساله رژیم بعث عراق و حامیان آن و استمرار تهدیدات نظامی از جانب قدرتهای جهانی و منطقهای علیه جمهوری اسلامی ایران، بیانگر لزوم آمادگی همهجانبه کشور برای رویارویی با این تهدیدات ...
بیشتر
وقوع جنگ تحمیلی هشت ساله رژیم بعث عراق و حامیان آن و استمرار تهدیدات نظامی از جانب قدرتهای جهانی و منطقهای علیه جمهوری اسلامی ایران، بیانگر لزوم آمادگی همهجانبه کشور برای رویارویی با این تهدیدات و وقوع جنگ است. یکی از آمادگیهای ضروری، آمادگی نظام تقنینی بهشمار میآید. نوشتار روبرو بر موضوع کاستیهای نظام تقنینی کیفری ایران برای رویارویی با شرایط جنگی با تکیه بر تجربه جنگ تحمیلی هشتساله متمرکز شده؛ بهگونهای که رفع هر یک از آنها به «نیاز ضروری نظام تقنینی کیفری» تبدیل شده است. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی و تحلیلی میباشد و در برخی موارد به دلیل رویکرد تاریخی متن از روش اسنادی نیز بهره جسته است. هدف اصلی این نوشتار نیز کشف کاستیها و خلأهای موجود در قوانین کیفری برای پاسخدهی به نیازهای ناشی از شرایط جنگ میباشد. براساس یافتههای این پژوهش، فقدان هنجارهای الزامآور در حوزه حقوق بشردوستانه، خلأ در نظام مجازاتدهی اقدامات موجودیت های مادون دولت، بیتوجهی به تصویب قوانین خاص شرایط جنگی و شرایط اضطراری و بیتوجهی نظام تقنینی به جرمانگاری جنایات بینالمللی در نظام قانونگذاری داخلی، مهمترین کاستیهای موجود است. بهنظر میرسد که بهدلیل گذشت سه دهه از پایان جنگ تحمیلی و استقرار امنیت در کشور، پاسخگویی به این نیازها در سایه غفلت قانونگذار قرار گرفته است. ازاینرو باید موضوعات یادشده با جایابی درست در قوانین مرتبط مورد توجه قرار گیرند یا اینکه مجلس شورای اسلامی با لحاظ همه ابعاد مورد نیاز و تصویب قانونی جامع در اینخصوص، آمادگی نظام تقنینی کیفری را ارتقا بخشد.