نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران.

2 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران.

چکیده

تمدن­ها همانند سایر پدیده های اجتماعی همواره در حال تغییر و دگرگونی هستند. آنچه تحت عنوان تمدن نوین غربی مطرح می­شود، مجموعه­ای از دستاوردهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در غرب است که در قالب نظام­های سیاسی سکولار و نظام اقتصادی سرمایه­داری متجلی شده است. این رویکرد که از انحاء مختلفی قابل نقد است، از منظر گفتمان انقلاب اسلامی و از جمله آراء آیت­الله خامنه­ای نیز مورد نقد واقع شده است. پژوهش حاضر درصدد است تا با هدف نقد تمدن نوین غربی، رویکرد مبنعث از گفتمان انقلاب اسلامی با توجه به آراء رهبر انقلاب اسلامی، حضرت آیت­الله خامنه­ای را بررسی نماید. بنابراین سؤال مطرح شده این است: مهم­ترین انتقادات وارد شدن بر تمدن نوین غربی از منظر گفتمان انقلاب اسلامی و آراء حضرت آیت­الله خامنه­ای(مدظله العالی) شامل چه مواردی است؟ بر مبنای یافته­های پژوهش حاضر، مهم­ترین انتقادات وارده بر تمدن نوین غربی از منظر گفتمان انقلاب اسلامی و آراء حضرت آیت­الله خامنه­ای(مدظله العالی)، سیطره علم تجربی و اثباتی، جدایی ارزش­ها از علم، سکولاریسم سیاسی، اقتصادی سرمایه­محور، نظام اجتماعی محدود به غرب و حقوق بشر سکولار می باشد. گفتمان انقلاب اسلامی با مطرح کردن مردمسالاری دینی، ابزاری بودن اقتصاد، طرح اقتصاد مقاومتی، نظام اجتماعی فراگیر و مبتنی بر عدالت و همکاری، حمایت از مستضعفان و عدالت خواهان، رویکرد جدیدی برای طرح اندیشه تمدن نوین اسلامی مطرح کرده است. روش مورد استفاده در پژوهش نیز، توصیفی-تحلیلی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

قرآن کریم.
احمدی، بابک (1383). مدرنیته و اندیشه انتقادی، تهران: مرکز.
اختری، محمدحسن (1392). «ترویج سبک زندگی اهل‌بیت(ع) با توجه به شرایط اجتماعی امروز»، ویژه­نامه سبک زندگی اهل‌بیت(ع)، شماره 1، قم: مجمع جهانی اهل‌بیت(ع).
اراکی، محمدعلی (1392). فقه نظام سیاسی اسلام، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
اکبری، مرتضی و فریدون رضایی (1394). «واکاوی شاخصه­ های تمدن نوین اسلامی در اندیشۀ مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی)»، دوفصلنامه الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی، سال سوم، شماره پنجم، صص 109-85.
بیانات رهبری، در تاریخ 14/3/1393؛ قابل بازیابی در سایت به آدرس:
http://farsi.khamenei.ir/speech-content? Id=26615
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار دانشجویان کرمانشاه، 24/07/1390.
بیانات رهبری در سی و یکمین سالگرد رحلت امام خمینی (ره)، 14/3/1399؛
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=45814.
بیانات رهبری در دیدار با بسیجیان، 6/9/1398؛ نشانی سایت:
 https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=44267
خسروی، علی (1391). اهداف در نظام جمهوری اسلامی ایران؛ از مبانی تا چالش­ها، تهران: اداره کل آموزش و پژوهش سازمان حراست کل کشور.
خمینی، روح‌الله (1370). صحیفۀ نور، جلد 10، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
رحیمیان، محمد، عباس کشاورزشکری و یوسف ترابی (۱۳۹۶). «بررسی مؤلفه­ های سرمایۀ اجتماعی در بیانات مقام معظم رهبری و نقش آن در تمدن­ سازی نوین اسلامی»، سومین همایش ملی تمدن نوین اسلامی، تهران، دانشگاه شاهد.
سبحانی فر، جلال،؛ جوانپور، عزیز و نصیری حامد، رضا (1399). «چیستی و ابعاد انقلاب در آرای سیداحمد فردید»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 4، شماره 14، پاییز، صص 220-195.
سخنرانی نورزی خطاب به ملت ایران، 3/1/1399؛ نشانی به آدرس زیر:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=45227.
سیدقطب (1379). عدالت اجتماعی در اسلام، ترجمه محمدعلی گرامی و هادی خسروشاهی، قم: بوستان کتاب.
فوکویاما، فرانسیس (1384). آینده پسا انسانی ما، ترجمه حبیب‌الله فقیهی نژاد، تهران: ایران.
مطهری، مرتضی (1374). پیرامون جمهوری اسلامی، تهران: صدرا.
میل، جان استوارت (1363). رساله­ ای دربارۀ آزدی، ترجمۀ جواد شیخ ­الاسلامی، تهران: علمی فرهنگی.
میلر، دیوید (1388). فلسفۀ سیاسی، ترجمۀ کمال­پولادی، تهران: مرکز.
نوروزی، محمدجواد (1393). نقد و ارزیابی عرفی­گرایی در جمهوری اسلامی ایران، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
نیچه، فردریش (1384). چنین گفت زرتشت، ترجمه داریوش آشوری، تهران: آگه.
هابز، توماس (1384). لویاتان، ویرایش و مقدمه از سی. بی. مکفرسون، ترجمه حسین بشیریه، تهران: نی.
وبر، ماکس (1385). اخلاق پروتستانی و روح سرمایه­داری، ترجمه عبدالکریم رشیدیان و پریسا منوچهری، تهران: علمی و فرهنگی.
Heilbroner, Robert L (2008). Capitalism. New Palgrave Dictionary of economics, Secound Edition.
Paul A.Samuelson and William D, Nordhaus(2009), Economics, McGraw-Hill/Irwin Thirteenth edition 1989.
Nozick, Robert (1974). Anarchy, state and utopia, basil Blackwell, oxford.