نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران

چکیده

ایران سرزمین کهنی است که در طول تاریخ خود تهاجم‌های گستردۀ زیادی را از سر گذارنده است. اولین اشغالگر این سرزمین در دورۀ اسطوره‌ای ضحاک تازی و آخرین اشغالگر صدام حسین بعثی بود که با حمایت دولت‌های استکباری غرب و شرق مرزهای غرب تا جنوب غربی کشور را به اشغال سپاهیان خود در آورد. بیرون راندن چنین اشغالگری مرهون حمیت و همدلی همۀ اقشار مردم و آحاد نیروهای مسلح از جمله ژاندارمری بود.هدف از انجام این تحقیق نگاهی کوتاه بر نقش مأموران ژاندارمری در جنگ است. با توجه به اینکه بیش از سه دهه از ادغام آن سازمان و تشکیل نیروی انتظامی واحد می گذرد، چنانچه به نقش موثر مامورام خدوم سازمان مزبور در جریان دفاع مقدس مردم ایران در مقابل تجاوز دشمن بعثی اشاره نشود؛ ممکن است ایثارگری های آنان در آن مقطع زمانی به فراموشی سپرده شود. روش انجام تحقیق توصیفی و روش گردآوری مطالب مراجعه به منابع و اسناد نوشته شده است. نتیجه حاکی از آن است که اولین دژهای حفاظتی کشور و اولین قربانیان این تجاوزگری، مأموران ژاندارمری در مرزهای مشترک با عراق بودند. در طول 8 سال دفاع مقدس مسئولان آن سازمان با ساماندهی 25 گردان رزمی سازمانی و غیرسازمانی و تبدیل واحدهای انتظامی مناطق عملیاتی به یگان‌های رزمی موجب حضور کارکنان این سازمان در عملیات‌های آفندی شدند. ضمناً با انجام هر عملیات آفندی، وظیفه پدافند و حفظ مواضع دفاعی نیز به رزمندگان ژاندارمری سپرده می‌شد و آن‌ها به بهترین نحو از این دستاوردها حراست می‌کردند. تقدیم 17443شهید، جانباز، آزاده و جاویداثر برگ زرینی از حضور مأموران ژاندارمری در دفاع از کیان ملی و تمامیت ارضی این آب و خاک است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

اخلاقی، علیرضا (1391). سرزمین محبوب من، براساس خاطرات ناخدا یکم تکاور هوشنگ صمدی، تهران: سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
آزادبخت، مروت (1382)، جامعه‌شناسی جنگ، تهران: مؤلف.
بختیاری، مسعود؛ معین وزیری، نصرت‌الله (1390)، تحلیل عملیات طریق‌القدس، تهران: سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
پرتو، افشین؛ کشور دوست، علیرضا (1369). ستیزگاه باورهای دیروز و امروز- تاریخ خاورمیانه پیش از پدید آیی اسلام، تهران: پاژنگ.
پیر نیا، حسن (1375). تاریخ ایران باستان، چ 8، تهران: دنیای کتاب.
پیری، هادی‌مراد؛ شربتی، مجتبی (1393). آشنایی با علوم و معارف دفاع مقدس، تهران: سمت و پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس.
تزو، سون (1352). هنر جنگ، ترجمۀ محمود کی، تهران: بینا.
جنیدی، فریدون (1385)، زندگی و مهاجرت آریایان بر پایه گفتارهای ایرانی (با نگرش تازه)، تهران: بلخ.
خامه‌یار، محمد (1390). اولین‌های دفاع مقدس، تهران: سازمان مطالعات و تحقیقات نیروی انتظامی.
دوبلیوس، لوکاس؛ وان دراسپک، روبارتوس (1379). دیباچه‌ای بر جهان باستان، ترجمه مرتضی ثاقب‌فر، تهران: ققنوس.
رفیعی، حسن‌رضا (1382). تاریخ تحول و تطور خدمات سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری (طرح تحقیق) تهران: دفتر مطالعات سازمان عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی.
رنجبر، سیف‌الله (1385). نیروهای انتظامی و جنگ، تهران: اسلامی.
سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری (اردیبهشت 1367). ماهنامۀ مرزداران، ش 67، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری.
سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری (اسفند 1361). ماهنامۀ مرزداران، ش 7، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری.
سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری (بهمن 1362). ماهنامۀ مرزداران، ش 18، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری.
سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری (بهمن 1366). ماهنامۀ مرزداران، ش 65، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری.
سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری (تیر 1364). ماهنامۀ مرزداران، ش 34، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری.
سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری (مرداد 1366). ماهنامۀ مرزداران، ش 59، ویژه‌نامه جنگ، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری.
سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری (مهر 1361). ماهنامۀ مرزداران، ش 2، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری.
سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی (1360). ماهنامۀ پیام انقلاب، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
شیرعلی‌نیا، جعفر (1393). دایره‌المعارف تاریخ جنگ ایران و عراق، تهران: سایان.
صمدی کلخورانی، هوشنگ (1395). تکاوران نیروی دریایی در خرمشهر، به کوشش سیدقاسم یاحسینی، تهران: سورۀ مهر.
فردوسی، ابوالقاسم (1366). شاهنامه، تهران: جاویدان.
قائم‌مقامی، جهانگیر (1355). تاریخ ژاندارمری ایران از قدیمیترین ایام تا عصر حاضر، تهران: چاپخانه وزارت اطلاعات و جهانگردی.
کالج، مالکوم (1355). پارتیان، ترجمه مسعود رجب نیا، تهران: اداره کل نگارش فرهنگ و هنر.
مخدومی، رحیم (1394). شهیدبن شهید درنگی با خاطرات شهید محمود امان‌اللهی، تهران: شاهد.
مرکز اسناد و ترویج دانش (1393). نقش نیروهای انتظامی در 8 سال دفاع مقدس، تهران: سازمان تحقیقات و مطالعات ناجا.
منصوری لاریجانی، اسماعیل (1380). تاریخ دفاع مقدس، تهران: پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس.
منصوری لاریجانی، اسماعیل (1391). آشنایی با دفاع مقدس، تهران- قم: پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس با همکاری انتشارات خادم‌الرضا.
نایب پور، محمد (1391). زمینه‌ها و شرایط منجر به امضای قرداد آخال 1881 م، تهران: دانشگاه علوم انتظامی.
نخعی، هادی؛ یکتا، حسین (1375). روزشمار جنگ ایران و عراق، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، ج 2.
نوروزی، محمدتقی (1385). فرهنگ دفاعی امنیتی، تهران: سنا.
هندیانی، عبدالله (1392). امنیت و نقش فرماندهان انتظامی در شوراهای تأمین، تهران: معاونت تربیت و آموزش ناجا.