نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، گروه علوم اجتماعی، رودهن، ایران.

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت فرهنگی دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

هدف این مقاله شناسایی نقش فرهنگی زنان در آثار عکاسی جنگ در حوزه قدرت نرم است. روش تحقیق بصورت کیفی و تحلیل مضمون انجام شده است. جامعه آماری عکاسان و خبرگان حوزه جنگ و 907 عکس زنان در جنگ با موضوع فرهنگی بوده که بصورت کاملاً هدفمند و غیر احتمالی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات بصورت مصاحبه اکتشافی و نیمه ساختار یافته انجام شده است. تجزیه و تحلیل داده ­های استخراجی بر اساس تعیین فراوانی در آثار عکاسی و تفکیک نقش فرهنگی زنان و از طریق کدگذاری مفاهیم پایه، مفاهیم سازمان­دهنده، مفاهیم فراگیر انجام شد. (یافته ­های تحقیق از بعد عملیاتی و اجرایی در چهار مؤلفه: بازنمودهای فرهنگی ـ تجلی بخشی مشارکت ­های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی ـ نقش انگیزشی و اثر گذار در تعاملات اجتماعی ـ نقش توان افزایی در تولید سبک زندگی طبقه ­بندی شد. نتایج مؤید آن است که نقش فرهنگی زنان (عاطفی ـ انگیزشی) در بدرقه رزمندگان، سوگواری و تشییع شهدا، حضور در مزار شهدا و زندگی در مناطق جنگی بترتیب جزء بالاترین سوژه­های عکاسان در حین جنگ و استقبال از آزادگان ورزمندگان، حضور در مزار شهدا و سرپرستی خانواده شهدا و اسراء از شاخص­های اثرگذار پس از جنگ محسوب می­شوند. تقویت نقش فرهنگی زنان از طریق هنرهای تصویری و دیداری باید جزء ضروریات سیاست گذاری­های فرهنگی قرار گیرد. زیرا این تصاویر، می ­توانند بعنوان ابزاری مؤثر در تقویت قدرت نرم کشور در مواجهه با سیاست­ های نظام سلطه و بروز امنیت ملی، اثرگذار عمل نمایند.

کلیدواژه‌ها

  1. احمدی، بابک (1375) از نشانه­های تصویری تا متن. نشرمرکز، تهران

    افتخاری، اصغر (1387)کالبدشکافی تهدید. انتشارات دوره عالی جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. تهران

    افضلی، رسول؛ ذکی، یاشار؛ دشتی، محمدحسین (1397) مؤلفه­های قدرت نرم نظام جمهوری اسلامی ایران و ظرفیت­های آن در عرصه بین الملل از دید کارشناسان" فصلنامه پژوهش­های سیاسی جهان اسلام"، سال 8، شماره 2، تابستان، ص 97

    برجر، جان (1393) درک عکس. ترجمه­ی کریم متقی. کتاب پرگار، تهران ص31

    بنی طبائی نائینی، فاطمه السادات (1392) نقش زنان در دفاع مقدس.  پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد شهرضا

    بهداروند، محمدمهدی (17/11/1389) نقش و کارکرد زنان در عرصه­ی سیاست و مدیریت اجتماعی. سایت راسخون

    پایه شناس، مرتضی (1387) بررسی ویژگی­های عکاسی جنگ پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه هنر

    خادمیان، فاطمه (1391) پایان نامه کارشناسی ارشد اثرات نقش زنان در جنگ­های پیامبر اسلام تا پایان خلفای راشدین - دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود

    خامسی، سید رضا (1390) پایان­نامه کارشناسی ارشد - بررسی تاثیر ارزش­های مذهبی بر عکاسی جنگ ایران و عراق - دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد تهران مرکز

    خالقی­مطلق، جلال (1971) گردآفرید نخستین شیرزن حماسه ملی ایران. ترجمه­ی امیر حسین اکبری شالچی، سایت مهر میهن (تاریخ مشاهده 22/3/1396)

    خمینی، روح الله (1372) کلمات قصار (پندها و حکمتها) تهران،  موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره ص 207

    داود الموسوی، سیده زهرا (1391) پایان نامه کارشناسی ارشد -  بررسی نقش نظامی و پشتیبانی زنان در استان سمنان در هشت سال دفاع مقدس – دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود

     درویشی، فرهاد و اعظم امامی (1389) مشارکت سیاسی زنان در جنگ ایران و عراق ، نگین ایران، شماره 32، ص 37-50

    سروی­زرگر، محمد (1387) پایان نامه کارشناسی ارشد ، بررسی بازنمایی ایران در سینمای هالیوود : نشانه شناسی و تحلیل گفتمان انتقادی هفت فیلم مرتبط با ایران ، دانشکده صدا و سیما

    شریف پور، عنایت الله و لشکری فاطمه (1389) بررسی نقش زنان در چند داستان کوتاه دفاع مقدس . نشریه ادبیات پایداری ، شماره2 صفحه 188 – 169

    شریف­پور، عنایت الله و فاطمه لشکری (1389) بررسی نقش زنان در چند داستان کوتاه، ادبیات پایداری سال اول شماره 2، ص188ـ169

    صالحی، شیوا (1391) پایان نامه کارشناسی ارشد، بررسی نقش زنان در جنگ ایران و عراق، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد تهران مرکز

    صمدزاده، نصرت­الله (6/6/1390) مصاحبه خبری . سایت jamejamonhine.ir

    ضمیران، محمد ( 4/3/1395) عکس پدیداری شاعرانه، گفتگو اختصاصی، مجله برخط اطلاعات حکمت و معرفت

    عاطفی، میرحسن (26/11/1387) آدمیرال آرتمیز از ایران، سایت تبیان

    عسگری، کنیزرضا (1393) پایان­نامه کارشناسی ارشد - تجربه زیسته‌ی مادران شهدای جنگ عراق - ایران درشهر تهران –دانشگاه الزهرا

    فراهانی عزیزآبادی، فاطمه (25/1/1394) مصاحبه خبری . سایت defamoghaddas.ir

    فلوسر، ویلم (1393) در باب فلسفه عکاسی، چاپ دوم. ترجمه­ پوپک بایرامی. حرفه نویسنده، تهران:   17و 49 و 53 و 64

    کولایی، الهه (1385) نقش زنان در ترویج فرهنگ صلح در جهان. دانشکده حقوق و علوم سیاسی(دانشگاه تهران) - شماره 73،ص 256-237 

    گروه مطالعات امنیتی (1387)تهدیدات قدرت ملی شاخص­ها و ابعاد، تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی 

    محققی، داود (1393) پایان نامه کارشناسی ارشد، مشارکت اجتماعی زنان در پشتیبانی از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، دانشگاه آزاد اسلامی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ، دانشکده علوم سیاسی

    مرادی غیاث آبادی، رضا (24/8/1392) رنج‌های بشری ۲۵۹: آزرمیدخت و شاه‌زنان ساسانی، سایت ghiasabadi

    متقی، ابراهیم و رشاد، افسانه (1390) نقش قدرت نرم در گسترش بیداری اسلامی خاورمیانه فصلنامه راهبرد دفاعی. سال 9،شمارۀ 3

    مرکز اسناد انقلاب اسلامی (1367) سند پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت . سایت   irdc.ir

    نای، جوزف (1389) آموزش عالی، فرهنگ عامه و قدرت نرم، ترجمه محسن روحانی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع

    هورن, دیوید و بیل جی (1394) در باره نگاه به عکس­ها، چاپ چهارم. ترجمه­­­­­­­­­ی محسن بایرام­نژاد. حرفه نویسنده، تهران

     یوزباشی، مریم (1392) پایان­نامه دکتری، شخصیت پردازی زنان در هجده رمان جنگ ایران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز

    یوسفی، جعفر (1387) بررسی تطبیقی قدرت نرم در گفتمان اسلامی و لیبرال دموکراسی، قدرت نرم و سرمایه اجتماعی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع) ، پژوهشکده مطالعات راهبردی بسیج

    Doris Devlin  , Mary, (2015 , Feb 15 ) Women, War and Propaganda: Cultural Connections in the Long 20th Century - http://teachersinstitute.yale.edu/ curriculum/ nits/2015/2/15.02.03.x.html#top

    1. S. Nye (2202). "Limits of American Power". Political Science Quarterly. Vol. 117, No. 4

    Stevenson, David (29 Jan 2014) The war effort at home (movement into war production, rationing, and food supply) http://www.bl.uk/world-war-one/articles/the-war-effort-at-home     

    Yasil, Bilge (2004) Who said this is a Man's War?’: propaganda, advertising discourse and the representation of war worker women during the Second World War. Media History, Vol. 10, No. 2, 2004, 103-117, DOI: 10.1080/1368880042000254838

    Scaly, Derek ( May 9, 2015) Berlin’s rubble women did much of the post-war work. The Irish Tims, https://www.irishtimes.com/news/world/europe/berlin-s-rubble-women-did-much-of-the-post-war-work-1.2205344      

    Koolaee , Elaheh (2014 , Mar ) The Impact of Iraq-Iran War on Social Roles of Iranian Women -Middle East Critique -Vol 23- pages277,291-http://www.tandfonline.com /doi/abs/

    Elisabeth Rehn and Ellen Johnson Sirleaf (2002) Women, War and Peace. United Nations Development Fund for Women (UNIFEM) 304 East 45th Street, 15th Floor, ISBN: 0-912917-66-0 www.unifem.undp.org