نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران

چکیده

اکثر پژوهش های انجام شده درخصوص انقلاب ایران یا به تاثیرات سیاسی آن در داخل و یا بازتاب های آن در سطح منطقه توجه نشان داده اند. یکی از وجوه مغفول در این پژوهش ها نقشی است که انقلاب اسلامی ایران در مکتب سازی ایفا کرده است. پژوهش حاضر قصد دارد در ادامه پژوهش هایی که به بررسی آثار و پیامدهای انقلاب اسلامی پرداخته اند به یکی از ابعاد کمتر شناخته شده آن یعنی نقش مهمی که انقلاب اسلامی در مکتب سازی ایفا کرده است و یکی از مصداق های متاخر آن یعنی مکتب شهید سلیمانی بپردازد. سوال اصلی پژوهش این است که مکتب سازی در انقلاب اسلامی ایران چگونه شکل گرفت و مکتب شهید حاج قاسم سلیمانی به عنوان نمونه متاخر آن، از چه خصوصیات و ویژگی هایی برخوردار است؟ فرضیه پژوهش به نقش امام خمینی(رحمه الله علیه) در مکتب سازی در انقلاب اسلامی اشاره کرده و مکتب شهید سلیمانی را ادامه آن مکتب معرفی کرده است. برای انجام پژوهش از روش توصیفی_تحلیلی(اسنادی) استفاده گردید. یافته های پژوهش مکتب شهید سلیمانی را ادامه مکتب امام خمینی(رحمه الله علیه) معرفی نموده و آن را دارای خصوصیات زیر می داند: شهادت طلبی، شجاعت و شهامت، اخلاص و دینداری، آینده نگری، تکلیف گرایی، اخلاق مداری، خدمت رسانی به محرومان، دشمن شناسی و تمرکز بر هدف. یافته ها نشان می دهد تداوم انقلاب اسلامی مستلزم توجه بیشتر به بحث مکتب سازی و ترویج و گسترش مکتب امام خمینی(رحمه الله علیه) و شهید سلیمانی است.  

کلیدواژه‌ها

موضوعات

قرآن کریم.
امام خمینی، روح الله (1391). تهذیب نفس و سیر و سلوک از دیدگام امام خمینی، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
آیت الله خامنه ای، سید علی (13/10/1398). پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی شهادت سردار شهید سپهبد قاسم سلیمانی و شهدای همراه او، قابل دسترس در: https://www.soleimany.ir/news/97
آیت الله خامنه ای، سید علی (1398). بیانات در منزل سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی، قابل دسترس در: https://www.soleimany.ir/news/101/
آیت الله خامنه ای، سید علی (15/10/1399). بیانات رهبر انقلاب در دیدار دست اندرکاران مراسم سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی و خانواده شهید سلیمانی، قابل دسترس در: https://www.soleimany.ir/news/27
آیت الله خامنه ای، سید علی (16/11/1398). بیانات معظم له در دیدار با اقشار مردم، قابل دسترس در : www.khamenei.ir
آیت الله خامنه ای، سید علی (18/10/1398). بیانات در دیدار با مردم قم، قابل دسترس در: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=44628
آیت الله خامنه ای، سید علی (2/3/1368). روزنامه جمهوری اسلامی.
آیت الله خامنه ای، سید علی (26/2/1398). بیانات در دیدار مسوولان نظام و سفرای کشورهای اسلامی، قابل دسترس در: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=29736
آیت الله خامنه ای، سید علی (27/10/1398). خطبه های نمازجمعه تهران رهبر انقلاب پس از شهادت حاج قاسم سلیمانی، قابل دسترس در: https://www.soleimany.ir/news/96
آقاجمال خوانساری، محمد بن حسین (1816). شرح غرر الحکم، ج 2، چاپ سوم، تهران: دانشگاه  تهران.
آقانظری، حسن؛ توکلی، محمدجواد؛ بیدار، محمد (1397). «معناشناسی مکتب، نظام و علم در ادبیات اقتصاد اسلامی»، معرفت اقتصاد اسلامی، سال 10، شماره 19، صص 25-46.
امیری، سروش و کیانی، جواد (1398). «گفتمان مقاومت شهید قاسم سلیمانی در دیپلماسی و روابط بین‌الملل»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، دوره 5، شماره 2، صص 9-30.
امیرخانی، کاوه (1390). «مکتب امنیتی امام خمینی(ره)»، مطالعات راهبردی، سال 14، شماره 4،صص 79-104.
باقری دولت ابادی، علی و سیاپوشی، حسین (1399). «تعامل و تقابل «گفتمان‌های سیاسی» و «راهبردهای ملی» در سیاست خارجی ایران»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 5، شماره 12، صص 67-94.
بهمن، شعیب (1396). توافق سلیمانی-پوتین: امکان سنجی روابط راهبردی ایران و روسیه، تهران: موسسه اندیشه سازان نور.
جهانگیری، اسحاق (12/10/1399). خاطرات شنیدنی جهانگیری از سردار سلیمانی، خبرگزاری تابناک، قابل دسترس در: https://www.tabnak.ir/fa/news/1025220
چهارباغی، محمود (6/3/1399). روایت های سردار چهارباغی از شهید سلیمانی، خبرگزاری دانشجو، قابل دسترس در: https://snn.ir/fa/news/850409
چهارباغی، محمود (9/10/1399). ماجرای 18 روز محاصره حاج قاسم در حلب، خبرگزاری تسنیم، قابل دسترس در: https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/10/09/2410608
خامنه ای، سید علی (1384). «شاخص های مکتب سیاسی امام خمینی(ره)»، مجله حصون، شماره 3، صص 1-3.
خامنه ای، سید علی (22/11/1397). بیانیه گام دوم انقلاب خطاب به ملت ایران، قابل دسترس در: https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=41673
دولت پسندی، مهناز (1399). «شناسایی اصول و مبانی و مولفه های مدیریت جهادی مبتنی بر مکتب شهید سلیمانی»، دومین همایش بین المللی گام دوم انقلاب اسلامی: مکتب شهید سلیمانی الگوی تربیت مدیران جهادی تمدن ساز، تهران: دانشگاه امام حسین(ع).
دهقانی­پوده، حسین؛ پاشایی­هولاسو، امین (1399). «تدوین الگوی فرماندهی شهید سلیمانی»، مدیریت اسلامی، سال 28، شماره 2، صص 13-37.
رودسری، حسین (1394). پرتوی از خورشید، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
سعادت نژاد، اسماعیل (1399). شاخص های فرهنگی در مکتب شهید سلیمانی، سخنرانی در دانشکده مدیریت دانشگاه امام حسین(ع)، قابل دسترس در: http://www.ihu.ac.ir/news/news/1411
سلحشوری، احمد؛ یداللهی فر، محمدجواد؛ خنکدار طارسی، معصومه (1391). «مبانی و مولفه های تربیت سیاسی از دیدگاه امام خمینی(ره)»، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، دوره 2، شماره 5، صص 111-126.
سلیمانی، غلامعلی و رضاپور، دانیال (1399). «استراتژی ایران در عراق پسا داعش با تاکید بر گروه‌های بسیج مردمی عراق»، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی سال 9، شماره 2، صص 27-49.
سلیمانی، قاسم (5/10/1399). وصیت نامه سیاسی الهی شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، قابل دسترس در: https://www.soleimany.ir/news/15
شفیعی سیف آبادی، محسن (1398). «سردار سلیمانی و بسیج مردمی در عراق و سوریه (زمینه‌های شکل گیری تا نقش و نیات شهید سلیمانی)»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، دوره 5، شماره 2، صص 85-109.
شریف رضی، محمد بن حسین (1398). نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، چاپ سی و سوم، تهران: علمی و فرهنگی.
فراتی، عبدالوهاب (1378). «مفهوم حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره)»، فصل‌نامه‌ی علوم سیاسی، سال دوم، شماره پنجم، صص 233- 234.
فدائی دولت، فریدون و آقائی، سید داود (1399). «بررسی مسئولیت حمایت جمهوری اسلامی ایران در جریان بحران سوریه»، مطالعات حقوق بشر اسلامی، دوره 9، شماره 1، صص 203-224.
فولادی، محمد (1387). «استراتژی وحدت جهان اسلام در اندیشه‌ی امام خمینی(ره)»، فصل‌نامه‌ی معرفت، شماره 126، صص 75- 95.
کاوه، ناصر (1398). من قاسم سلیمانی هستم، سرباز ولایت، تهران: نوآوران سینا.
مبینی دهکردی، علی (1399). شاخص های مدیریت راهبردی شهید سلیمانی برای تولید قدرت، سخنرانی در دانشگاه امام حسین(ع)، قابل دسترس در: https://sm-soleimani.com
مطهری، مرتضی (1389). مجموعه آثار شهید مطهری، جلد 2، تهران: صدرا. 
مهروان­فر، ابوذر (1397). برادر قاسم، تهران: مهر امیرالمومنین(ع).
موسوی، سید محمود (1399). «بررسی مقایسه‌ای مؤلفه‌های پراگماتیک مقاومت و خلافت مجازی آمریکا در پسا-فیزیک داعش بر اساس نظریه مجموعه امنیت منطقه‌ای»، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم،  دوره 10، شماره 1، صص 335-353.
نجاران طوسی، حامد (1399). «مفهوم مکتب در منظومه فکری امام خامنه ای»، دومین همایش بین المللی گام دوم انقلاب اسلامی: مکتب شهید سلیمانی الگوی تربیت مدیران جهادی و تمدن ساز، تهران: دانشگاه امام حسین (ع).
نصرالله، سید حسن (1399). اسرائیل باید همچنان در اماده باش و منتظر پاسخ ما باشد، تابناک، 24 مرداد 1399، قابل دسترس در: https://www.tabnak.ir/fa/news/996611
نوش آبادی، حسین (1396). دیپلماسی و نقشه راه در روابط بین الملل: برگرفته شده از سخنان امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری، تهران: مجد.
هدایتی، احمدرضا (1393). آشنایی اجمالی با مفهوم مکتب، وب سایت ره توشه، قابل دسترس در: http://rahtooshe.com/?p=2383
Bagheri Dolatabadi, ali; Beigi, Mehdi; Choul, Aicha (2020), “Understanding the Power of Hezbollah: The Secret to its Victories, and its Permanence in the Lebanes Political Arena”, Journal of Contemporary Research on Islamic Revolution, Vol. 2, No. 4 , PP. 109-129.
Esposito, J. L. (1990), The Iranian Revolution: Its Global Impact, University Press of Florida.
Kurd Press News Agency (2021), “KRG rep. says Gen. Soleimani helped Kurdistan to fight ISIS”, Janu. 5, 2012, Available at: https://kurdpress.com/en/news/291/KRG-rep-says-Gen-Soleimani-helped-Kurdistan-to-fight-ISIS/
Pollack, Kenneth M. (2017), “Major General Qasem Soleimani”, Time Magazine, April 19, 2017,Available at: https://time.com/collection-post/4736337/qasem-soleimani/