نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران، ایران

2 استادیار جغرافیای سیاسی گروه جغرافیا، محیط زیست و پدافند غیرعامل، پژوهشکده امنیت داخلی، پژوهشگاه دفاع مقدس، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی نظامی، دانشکده دفاع ملی، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران، ایران

چکیده

روابط کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و رژیم صهیونیستی دارای فرازوفرودهای فراوانی بوده و مسیری از تقابل تا ائتلاف و سازش را در پیموده است. به‌طور هم‌زمان، روابط تاریخی ایران و این رژیم شکلی معکوس داشت و از همکاری و دوستی در دوره پهلوی به خصم و دشمنی در دوره جمهوری اسلامی گرایید و انقلاب اسلامی در سال 1357 ایران را به‌عنوان مهم‌ترین درگیری هویتی رژیم صهیونیستی تبدیل کرد. پژوهش حاضر تلاش می‌کند تا با بررسی روابط رژیم صهیونیستی و کشورهای حوزه‌ی خلیج‌فارس بر اساس نظم کنونی، مختصات سیاسی آن را احصاء کرده و با برشمردن شاخص‌های آن، تأثیرات این روابط بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را مورد واکاوی قرار دهد. روش مورداستفاده ما تحلیل تماتیک یا مضمون خواهد بود. بر همین اساس با استفاده از حجم نمونه 15 نفر و جامعه آماری متخصصان حوزه غرب آسیا و طی عملیات کدگذاری به‌صورت دستی و با استفاده از نرم‌افزار Nvivo مصاحبه‌ها تلخیص شده و مضامین آن استخراج شد. نتایج حاصله از پژوهش نشان می-دهد اهداف رژیم صهیونیستی و اعراب خلیج‌فارس از عادی‌سازی روابط را می‌توان ذیل سه مضمون اصلی «ایجاد کمربند امنیتی در مقابل ایران، اهداف نظامی و تسهیل در فرایند سازش» صورت‌بندی کرد. در مقابل راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در مقابل تهدیدات امنیتی را ذیل سه محور «موازنه میان آرمان‌گرایی و واقع‌گرایی، گسترش همکاری‌های منطقه‌ای و افزایش توان نظامی و قدرت ملی» باید قرار داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1395). «تهدید غرب؛ برداشت­های متعارض»، فصلنامه روابط خارجی، سال هشتم، تابستان، شماره 2، صص 25-55.
Braun, V. & Clarke, V. (2006), using thematic analysis in psychology, Qualitative Research in Psychology, 3, 77-101.
Halbfinger, D. M. (2020). Netanyahu Drops Troubled Annexation Plan for Diplomatic Gain, the New York Times. August 13, at: https://www.nytimes.com/2020/08/13/world/middleeast/israel-uae annexation.html
Jones, Clive, Guzansky, Yoel (2020), Fraternal Enemies: Israel and the Gulf Monarchies, Oxford University Press.
Morris, Benny (2001). Righteous victims: a history of the Zionist-Arab conflict, 1881–2001 (1st Vintage Books Ed.). New York: Vintage Books.
Rodriguez, Daisy (2021), the Balance Theory, Daisy Rodriguez Books.
Sagar, Rahul , Sabl, Andrew (2018), Realism in Political Theory, Routledge.
Smith, Charles D. (2004), Palestine and the Arab Israeli Conflict: A History with Documents. Bedford/St. Martin's: Boston.
Time to Test the Arab Peace Offer Archived 17 January 2009 at the Wayback Machine, By Scott MacLeod, Time. 8 January 2009.
The Saban Forum (2017). America First and the Middle East: A Keynote Conversation with Jared Kushner. The Brookings Institution, December 3.
Walt, Stephen M. (2010), Balancing Threat: The United States and the Middle East, an Interview with Stephen M. Walt, Yale Journal of International Affairs, Spring/Summer.
Walt, Stephen M. (1987), The Origins of Alliances, Ithaca, NY: Cornell University Press.
" Why Arab-Israel Peacemaking Impossible?”, New York: Middle East News, 2019.