نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• امیر نظام براتی ¹
• علیرضا عالی پور ²

¹ استادیار حقوق دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره)، مازندران، ایران

² دانشیار مدیریت آموزشی دریایی، دانشگاه علوم دریایی امام خمینی، دانشکده کمیسر دریایی.

چکیده

در طول هشت سال دفاع مقدس، نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران (نداجا) نقشی حیاتی و راهبردی در تأمین امنیت دریایی، حفاظت از خطوط مواصلاتی اقتصادی کشور، مقابله با نیروی دریایی دشمن و تثبیت اقتدار ملی ایفا کرد. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع میدانی و اسنادی، به بررسی عملکرد نداجا در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران پرداخته و تلاش دارد ابعاد مختلف اقدامات تاکتیکی، لجستیکی، اطلاعاتی و روانی آن را تحلیل نماید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نداجا با اجرای عملیاتی نظیر مروارید، اسکورت نفتکش‌ها، و دفاع از جزایر حساس خلیج فارس، توانست ضربات سنگینی به نیروی دریایی دشمن وارد کرده و مسیر صادرات انرژی کشور را ایمن نگه دارد. همچنین، بهره‌گیری از نیروهای انسانی متعهد، هماهنگی میان نیروها و ابتکار عمل در دریا، از مهم‌ترین عوامل موفقیت این نیرو بود. این مطالعه ضمن ارزیابی نقاط قوت و ضعف نداجا، نشان می‌دهد که عملکرد این نیرو در دوران دفاع مقدس، بستر مناسبی برای تدوین دکترین دریایی جمهوری اسلامی ایران فراهم کرده و الگوی موفقی برای دفاع از منافع ملی در حوزه دریا به‌شمار می‌آید.

کلیدواژه‌ها

• نیروی دریایی راهبردی
• دفاع مقدس
• عملیات مروارید
• امنیت دریایی
• جنگ ایران و عراق

موضوعات

• امنیت ملی