نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی(گرایش پایداری) دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی(گرایش پایداری) دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

3 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

ادبیات پایداری، به طور کلی به آثاری گفته می­شود که مضمون اصلی آن‌ها مقاومت و پایداری است؛ خواه این مقاومت از نوع جنگ با دشمن خارجی باشد و خواه در مقابل یک اندیشه و ایدئولوژی. شاهنامه از برجسته­ترین آثار این گونه از ادبیات به­شمار می‌رود. داستان کاوۀ آهنگر، از جمله داستان‌های ادبیات پایداری شاهنامه است که اوضاع و شرایط زمانۀ شاعر در آن قابل مشاهده است. به نظر می­رسد که ­شاعر با به تصویر کشیدن خفقان و استبداد جامعه در این داستان منظوم، به اعتراض و مبارزه­ با ظلم و ستم پرداخته و داستان کاوۀآهنگر، فریاد دادخواهی مردم ایران‌زمین در همۀ دوران و بلکه فریاد همۀ ستمدیدگان در سراسر جهان است. هدف از پژوهش حاضر تحلیل و بررسی داستان کاوۀآهنگر بر پایۀ مؤلفه­های مقاومت و پایداری است.­ در این پژوهش کوشیده­ایم تا فضای داستان را با حوادث و وقایع زمانۀ شاعر تطبیق دهیم و وابستگی اثر را با دورۀ تاریخی سرایندۀ آن مشخص کنیم. این پژوهش به بررسی جلوه­های مقاومت و ایستادگی کاوۀآهنگر و همۀمردم به رهبری فریدون پرداخته و نمادهای به کار رفته در داستان را تحلیل و بررسی کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

البرز، پرویز (1369). شکوه شاهنامه در آینه تربیت و اخلاق پهلوانان، تهران: دانشگاه الزهرا.
اسلامی ندوشن، محمد علی (1385). زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه، تهران: ابن سینا.
دبیرسیاقی، محمد (1381). برگردان روایت گونۀ شاهنامۀ فردوسی به نثر، تهران: قطره.
رستگارفسائی، منصور (1369). بیست و یک گفتار دربارۀ شاهنامۀ فردوسی، شیراز: نوید.
رضاقلی، علی (1370). جامعه شناسی خودکامگی، تهران: معراج.
زمردی، حمیرا (1385). ادیان و اساطیر (در شاهنامه فردوسی، خمسه نظامی و منطق الطیر)، تهران: زوار.
زرین‌کوب، عبدالحسین (1384). با کاروان حلّه، تهران: علمى.
سرامی، قدمعلی (1368). از رنگ گل تا رنج خار (شکل شناسی داستان‌های شاهنامه)، تهران: علمی و فرهنگی.
سرکاراتی، بهمن (1349). جابه جایی اساطیر شاهنامه (مندرج در کتاب سخنرانی های دوّمین دورۀ جلسات دربارۀ شاهنامۀ فردوسی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
سعیدی سیرجانی، علی اکبر (1386). ضحاک ماردوش، تهران: بیجا.
سلیم، غلامرضا (1383). محمود غزنوی، سرآغاز واپسگرایی در ایران، تهران: بلخ.
سنگری، محمدرضا (1390). ادبیات دفاع مقدّس، تهران: صریر.
شاهنامه پژوهی (مجموعه مقالات) (1390). دفتر دوم، به قلم گروهی از نویسندگان، به کوشش یاسر موحد فرد، تهران: خانۀ کتاب.
فردوسی، ابوالقاسم (1389). شاهنامه، تصحیح جلال خالقی مطلق، تهران: مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهش‌های ایرانی و اسلامی).
قدیانی، عباس (1384). تاریخ فرهنگ و تمدّن ایران در دورۀ غزنویان تا پایان خوارزمشاهیان، تهران: فرهنگ مکتوب.
مازولف، اولریش (1380). شاهنامه، هویت ایران، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
مدنی، بدرالدین (1350). دریچه ای بر کاخ بلند و گزندناپذیر شاهنامه، تهران: اندیشه.
وزیری، سعید (1387). فردوسی و شاهنامه از نگاهی دیگر، تهران: دیگر.
وزیری، عبدالله (1369). فریدون و پسرش، تهران: وزیری.