نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران، ایران

چکیده

موقعیت ژئوپلیتیک ایران، تهدیدات پیرامونی و تغییرات بزرگ حوزۀ فناوری، بازنگری در فرایندهای بومی و مطالعات جامعه‌شناسی را بایسته می‌کند؛ چرا که جمعیت و نگاه به سرباز در آینده از ملزومات مباحث دفاعی است. بهره‌گیری از سرباز حرفه‌ای در سازمان‌های نظامی کشور، به نیازسنجی علمی در حوزۀ جذب نیروی انسانی متناسب با اقلیم و موقعیت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... کشور دارد. نگارنده در این مقاله پس از بررسی دیدگاه‌ها و مبانی نظری وضعیت فعلی کارکنان وظیفه سازمان‌های نظامی، به این پرسش پاسخ می‌دهد که تحلیل جایگاه سرباز حرفه‌ای در آیندۀ سازمان‌های نظامی ایران چیست؟ برای این منظور محقق از روش تحلیل محتوا و گرد‌آوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای استفاده کرده‌ است. نوع تحقیق کاربردی بوده و یافته‌ها بیان‌کنندۀ این مطالب است که روشن شدن و تبیین زوایای پنهان سرباز حرفه‌ای، نیاز به تغییر پارادایم سربازی در کشور، با حفظ مبانی سیاست‌های دفاعی دارد. تغییر در زیرساخت‌های سرباز حرفه‌ای با رعایت مشخصات سرباز آیندۀ ایرانی، طراحی مختصات بومی برای حفظ چابکی، تأمین منابع مالی و بهره‌مندی از ظرفیت‌های بسیج مردمی، شرایط را برای حضور این‌گونه سربازان و ایجاد سازمانی مناسب و در شأن سازمان‌های نظامی ایجاد می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

ابوالحمد، عبدالحمید (1380). مبانی علم سیاست، تهران: توس.
ایران‌منش، محمد (1391). مدیریت بحران زلزله در ایران (با تأکید بر تجارب بم)، تهران: تدبیر، شمارۀ 239.
ایمانی، علی و علی‌اصغر قاسمی(1395). «سیاست‌گذاری خدمت سربازی و فرآیند ملت‌سازی در ایران»، فصلنامۀ پژوهش‌های راهبردی، سال 5، شمارۀ 18، شمارۀ پیاپی 38.
بی‌نا (1390). نیازمندی‌های اطلاعاتی سرباز آینده، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
بی‌نا (1390). سرباز آینده، مجموعۀ مقالات، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
بی‌نا (1387). دفتر مطالعات و آموزش نیروی انسانی، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.
ترابی، یوسف (1392). الگوهای سربازی آینده در جمهوری اسلامی ایران، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
جلیلی‌کامجو، سیدپرویز و سیدحمید جلیلی‌کامجو (1391). ارزیابی اقصاد اجتماعی خدمت وظیفه، روزنامۀ دنیای اقتصاد، دسترسی: http://donya-e-eqtesad.com، 05/12/1391.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1390). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، مشهذ: پژوهشکدۀ امیرکبیر.
خاتمی، سیداحمد (1372). ابعاد جنگ در اسلام، تهران: امیرکبیر.
دانش‌آشتیانی، محمدباقر (1384). «آسیب اجتماعی (با نگاهی به نیروهای مسلح)»، ماهنامۀ تحلیلی- تفسیری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه عالی دفاع ملی، شمارۀ 56.
رضائی‌میرقائد، محسن و علی مبینی‌دهکردی (1385). ایران آینده درافق چشم‌انداز، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
ریاضی، وحید (1391). طراحی الگوی مناسب آمادگی نظامی آجا، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
ریاضی، وحید (1393). «عوامل مؤثر در سازماندهی سازمان‌های نظامی»، فصلنامۀ مطالعات بین رشته‌ای دانش راهبردی، سال 4، شمارۀ 14.
ریاضی، وحید (1399). جزوۀ درس مبانی بازی جنگ راهبردی، تهران: دانشکدۀ دفاع ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی.
سجادیه، علیرضا، رضا اکبری، حسین سرآبادانی و محمدصادق تراب‌زاده جهرمی (1397). «تحلیل اخلاقی خدمت وظیفۀ سربازی از منظر نظریه‌های وظیفه‌گرا و پیامدگرا»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، دورۀ 8، شمارۀ 27.
کِرِدن، جان (1390). تلاش دانشگاه ام‌آی‌تی برای ایجاد ابر سربازها، مجموعۀ مقالات، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
مسعودی، حمید و وحید سینائی (1392). «جامعه‌پذیری و بازجامعه‌پذیری سیاسی در نظام وظیفه»، فصلنامۀ مسایل اجتماعی ایران، شمارۀ 24.
مفتون، فرزانه و همکاران (1385). برآورد نیروی انسانی داروساز کشور جمهوری اسلامی ایران.
نصیری، عزت‌الله (1386). «ارتش حرفه‌ای»، فصلنامۀ علوم و فنون نظامی، دانشگاه عالی جنگ (دافوس آجا)، سال 3، شمارۀ 8 و 9.
نیازی، محمد و اسماعیل نوده فراهانی (1393). گزارش کارشناسی آسیب‌شناسی فرهنگی اجتماعی خدمت وظیفه در ایران، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
ولتمن، کهل (1390). فناوری نانو شیوه‌ای برای حفاظت از سربازان، مجموعۀ مقالات، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
هاوینگ، پر (1390). سرباز آینده مجهز به تجهیزات مرتبط با شبکه در ابعاد متعدد، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
یعقوبی، مریم (1380). برنامه‌ریزی نیروی انسانی در بیمارستان‌های عمومی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، تهران: دانشکدۀ مدیریت و اطلاع‌رسانی ایران.
Perri, T. (2012). The History and Evolution of Conscription in the US, http://www.appstate.edu/.
Sandel, M. J. (2011). Justice: What’s the right thing to do? London: Penguin Books.