فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

تفاهم نامه با انجمن علمی

بررسی و تحلیل نقش کمیتۀ تبلیغات و روابط عمومی در نگهداری اسرای عراقی در دوران دفاع مقدس

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه جامع امام حسین(علیه السلام)، تهران، ایران

2 دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

یکی از ابعاد مهم تبلیغاتی که عراق تمرکز زیادی بر آن گذاشته بود، تبلیغات همه‌جانبه علیه اسیرداری ایران بود؛ به ویژه زمانی که نیروهای متجاوز بعثی در نبرد رودررو با ایران در جبهه‌ها شکست می‌خوردند یا ایران با عملیات‌های پی‌درپی ضربات مهلکی بر آن‌ها وارد می‌کردند، و نیز زمانی که اخباری مبنی بر پناهندگی نیروها و اسرای عراقی در ایران انتشار می‌یافت، فعالیت‌های تبلیغاتی عراق علیه اسیرداری ایران دو چندان می‌شد. در سراسر تاریخ دفاع مقدس، عراق با استفاده از دستگاه پرنفوذ تبلیغاتی‌شان به صورت مداوم ایران را به دروغ متهم به کشتار و شکنجۀ اسرای عراقی می‌کردند. واکنش ایران نسبت به تبلیغات سوء عراق، تشکیل کمیتۀ تبلیغات و روابط عمومی به عنوان زیرمجموعۀ کمیسیون ادارۀ اسرای عراقی بود که هدفش مقابله با تبلیغات دشمن دربارۀ اسیرداری ایران بود. در پژوهش پیش رو تلاش داریم با روش توصیفی و تحلیلی و بر اساس اسناد و مدارک آرشیوی ضمن بررسی ضرورت تشکیل کمیتۀ تبلیغات و روابط عمومی در دوران دفاع مقدس، به بررسی عملکرد این کمیته در مواجهه با تبلیغات عراق علیه اسیرداری جمهوری اسلامی ایران بپردازیم.

یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تبلیغات رژیم عراق، کمیتۀ تبلیغات و روابط عمومی را تشکیل داد که وظیفۀ اصلی آن انعکاس رفتار واقعی اسیرداری ایران بود. در این راستا، این کمیته با برگزاری نمایشگاه‌های صنایع دستی اسرا، همچنین با دعوت از خبرنگاران داخلی و خارجی به اردوگاه‌ها، وضعیت اسرای عراقی از نظر اسکان، خوراک و پوشاک، بهداشت و آموزش و کار را به جهانیان منعکس می‌کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع
اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما):
شماره‌های ET019079؛ 003933 KE؛ 007572JM؛ AR001115؛ AR002293؛ AR002351؛ AR002359؛ ET004674؛ IA000025؛ KE015332؛ KE015332؛ KH087907؛ 108660/293؛ 130006/293؛
اسناد سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدّس (سامدم):
زونکن 498، جلد 1، صفحات: 34، 38، 48، 80، 88، 90، 112، 128، 134، 136، 146، 173،
زونکن 498، جلد 2، صفحات: 2، 8، 33، 34، 58، 59، 60، 100
زونکن 593، جلد 7، صفحۀ 110
زونکن 596، جلد 2، صفحۀ 64
زونکن 610، جلد 1، صفحۀ 6
زونکن 611، جلد 1، صفحۀ 104
زونکن 617، جلد 1، صفحۀ 52
زونکن 618، جلد 1، صفحات 11-12
امانی­زاده، علی‌اصغر(1393). بررسی وضعیت اسرای ایرانی در اردوگاه‌های عراق، تهران: سروش.
خرمی، محمدعلی(1387). جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل، (10 جلد)، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز اسناد دفاع مقدّس.
رزاقی، احمد(1370). اهمیت و ضرورت تبلیغات، تهران: مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی.
کیا، علی‌اصغر؛ و سعیدی، رحمان(1392). مبانی ارتباط، تبلیغ و اقناع، چاپ دوم، تهران: مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران، انتشارت ایران.
نگاهبان، نسرین(1397). تاریخ شفاهی اسیرداری: میهمانان ناخوانده، تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدّس.
نوروزی فرسنگی، احمد(1385). اسیرداری: اسیرداری خودی و دشمن در جنگ تحمیلی، تهران: ایران سبز.
ناطق­پور نوری، مهدی؛ و شاهقلیان قهفرخی، رضا(1396). جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در نگرش اندیشمندان دفاعی و امنیّتی، مطالعات دفاع مقدّس و نبردهای معاصر، 2 (2)، 119 ـ 153.
نوروزی، محمدتقی(1385). فرهنگ دفاعی ـ امنیّتی، تهران: مرکز مطالعات و پژوهش‌های مدیریت.
Bernays, Edward L (1928). Propaganda. Free pub, pdf version.
فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس
دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 33
خرداد 1402
صفحه 35-60
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار