نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری مطالعات راهبردی دفاع مقدس دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

چکیده

با توجه به شدت یافتن جنگ ترکیبی و شناختی علیه انقلاب اسلامی، ارتقای سرمایه اجتماعی انقلاب اسلامی بیش از پیش ضرورت یافته است. این امر بدون شک، نیازمند بهره گیری از تجارب ارزشمند دوران دفاع مقدس به مثابه الگوی تمام نمای بهره‌مندی حداکثری از سرمایه اجتماعی ملت ایران است.در این راستا بازشناسی و اولویت‌دهی مولفه‌های اثرگذار بر ارتقای سرمایه اجتماعی در دوران دفاع مقدس لازم و ضروری به نظر می‌رسد. پژوهش حاضر مولفه‌های مؤثر بر ارتقای سرمایه اجتماعی ایران در دفاع مقدس را مبتنی بر دیدگاه‌‌های صاحب‌نظران فرهنگی و اجتماعی در قالب پیمایش پرسش‌نامه‌ای با حجم نمونه 37 نفر، استخراج نموده و بر اساس روش تحلیل شبکه‌ای سوپردسیژن، میزان تأثیرآن‌ها را اولویت‌دهی و رتبه‌بندی کرده است. در این مقاله نتیجه گیری شده است که به ترتیب اثرگذاری مولفه ارزش‌ها، دﯾﻦ (ﻣﺬﻫﺐ) و ایدئولوژی، اﻋﺘﻤﺎد اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، مشارﮐﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، اﻧﺴﺠﺎم اجتماعی و در نهایت روابط متقابل اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، مولفه های اصلی ارتقای سرمایه اجتماعی در دوران دفاع مقدس بوده‌اند و می‌بایست برای ارتقای سرمایه اجتماعی امروز انقلاب اسلامی مورد توجه و اهتمام جدی قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

اختر محققی، مهدی(1385). سرمایه اجتماعی، تهران: نشر اختر محققی.
بهرامی، قدرت الله و نظر پور، مهدی(1388). انقلاب اسلامی و انقلاب‏های جهان، قم: انتشارات زمزم هدایت.
بهرامی، مژده؛ ابراهیم زاده، فریمان؛ سلیمان پورعمران، محبوبه؛ محمد ابراهیم سپاسگزار، فاطمه(1401). طراحی الگوی مدیریت اثربخش نشر ارزش‌های دفاع مقدس. مطالعات دفاع مقدس، 8(4)، 9-43.
تاج‌بخش، کیان(1385). سرمایه اجتماعی اعتماد دموکراسی، تهران: نشر شیرازه.
حسینﭘﻮر ﭘﻮﯾﺎن، رﺿﺎ(1389). بسیج و ﮐﺎرﺑﺮد ﻗﺪرت ﻧﺮم در دوران ﻫﺸﺖﺳﺎل دﻓﺎع ﻣﻘﺪس، ﺗﻬﺮان: داﻧﺸﮕﺎه اﻣﺎم ﺻﺎدق(ع).
رﺣﻤﺘﯽ، ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﯿﻦ و ﻣﻼﯾﯽ، مصطفی(1389). ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺎ روﯾﮑﺮد دﯾﻨﯽ و ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ آن ﺑﺮ اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻼﻗﯿﺖ، ﻧﻮآوری و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ، در ﻗﺪرت ﻧﺮم، ﻓﺮﻫﻨﮓ و اﻣﻨﯿﺖ، ﺗﻬﺮان: داﻧﺸﮕﺎه اﻣﺎم ﺻﺎدق(ع).
ردادی، ﻣﺤﺴﻦ(1389). ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻗﺪرت ﻧﺮم: ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در اﺳﻼم، ﺗﻬﺮان: داﻧﺸﮕﺎه اﻣﺎم ﺻﺎدق(ع).
روح‌الامینی، محمود(1373). فولکلور فرهنگ در «جبهه‌ای نو در فرهنگ‌شناسی ایران»، به اهتمام محسن مهرآبادی، تهران: دفتر پژوهش و گسترش فرهنگ جبهه، چاپ اول.
سنگری، محمدرضا و عبداللهی، مهدی(1380). عوامل فرهنگی و معنوی دفاع مقدس، جلد سوم، فرهنگ عاشورا، قم: زمزم هدایت.
ﺷﻬﺮام ﻧﯿﺎ، اﻣﯿﺮﻣﺴﻌﻮد؛ ﺧﺪاﻣﯽ، ﻓﺮزاﻧﻪ اﻟﺴﺎدات(1388). ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در ﭘﯿﺮوزی ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻫﺎی ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﯿﻠﯽ. ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻت اوﻟﯿﻦ ﻫﻤﺎﯾﺶ بین‌المللی ﺗﺤﻮﻻت ﺟﺪﯾﺪ اﯾﺮان و ﺟﻬﺎن. ﻗﺰوﯾﻦ: داﻧﺸﮕﺎه  ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ اﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﯽ.
ﻋﻠﯿﻨﯽ، ﻣﺤﻤﺪ(1391). ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در آموزه‌های اﺳﻼﻣﯽ. ﻗﻢ: ﺑﻮﺳﺘﺎن ﮐﺘﺎب.
ﻓﺼﯿﺤﯽ، اﻣﺎن اﷲ(1389). اﺳﻼم و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺎ تأکید ﺑﺮ روﯾﮑﺮد ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ. ﺗﻬﺮان: ﭘﮋوﻫﺸﮕﺎه ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﻫﻨﺮ و ارﺗﺒﺎﻃﺎت.
ﮐﺮﯾﻤﯽ، ﻣﺼﻄﻔﯽ(1389). ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ و ﺗﺤﻮﻻت ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﯾﺮان در دوران دﻓﺎع ﻣﻘﺪس. ﻧﮕﯿﻦ اﯾﺮان. 9(35)، 69-92.
 ﮐﺸﯿﺸﯿﺎن ﺳﯿﺮﮐﯽ، ﮔﺎرﯾﻨﻪ(1400). تاﺛﯿﺮ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺮ اﻣﻨﯿﺖ ﻣﻠﯽ در دوران دﻓﺎع ﻣﻘﺪس، ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻓﺎع ﻣﻘﺪس، 7(25)، 29-54.
ﮐﻠﻤﻦ، ﺟﯿﻤﺰ(1377). ﺑﻨﯿﺎدﻫﺎی ﻧﻈﺮﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ. ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺻﺒﻮری. ﺗﻬﺮان: ﻧﺸﺮ ﻧﯽ. 
مصلی نژاد، عباس(1388) فرهنگ سیاسی ایران، تهران: فرهنگ صبا، چاپ سوم.
مولایی آرانی، مهدی و باقری کنی، مصباح الهدی(1395). ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻞ جهت‌دهنده ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در دوران دﻓﺎع ﻣﻘﺪس، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﺳﻼﻣﯽ، 24(2)، 77-103.
ﻣﻮﯾﺪﻓﺮ، رزﯾﺘﺎ(1390). ﻧﮕﺮﺷﯽ ﺑﺮ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ابعاد آن. در ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و وﺿﻌﯿﺖ آن در اﯾﺮان. ﺗﻬﺮان: ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪه ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ.
همراهی، نعمت الله؛ اکبرزاده، فریدون؛ جلال پور، شیوا؛ محقق نیا، حامد(1401). جایگاه رویکرد سیاسی ـ معنوی سرمایه‌اجتماعی در پیروزی‌های دوران دفاع مقدس. مطالعات دفاع مقدس، 8(4)، 97-114.