نوع مقاله : پژوهشی
نویسندگان
1 گروه علوم سیاسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2 گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه اوتاوا، اوتاوا، کانادا
چکیده
هدف این پژوهش، واکاوی چگونگی معناسازی نسل زد از مفهوم دفاع مقدس در بستر تحولات فرهنگی معاصر ایران است. با توجه به فاصله تاریخی این نسل از واقعه جنگ و رشد آنان در چندصدایی هدایت‌شده دیجیتال، مقاله حاضر می‌کوشد تا نشان دهد نسل زد چگونه از طریق تجربه‌های زیسته خود، معنای دفاع مقدس را بازتفسیر می‌کنند. روش تحقیق، کیفی و مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد با رویکرد اشتراوس و کوربین است. داده‌ها از طریق ۲۲ مصاحبه عمیق نیمه‌ساخت‌یافته با جوانان ۱۸ تا ۳۰ ساله در شهر تبریز گردآوری و تحلیل شده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که مفهوم دفاع مقدس برای نسل زد نه به عنوان یک واقعیت تاریخی تثبیت‌شده، بلکه به‌مثابه متنی قابل بازخوانی تلقی می‌شود. این نسل در مواجهه با مفهوم دفاع مقدس، دو راهبرد اصلی اتخاذ می‌کند: 1. پذیرش با بازتعریف اخلاقی، ملی و انقلابی، و 2. مقاومت با بازخوانی انتقادی و خلق الگوهای بدیل. سرانجام، پیامدهای مواجهه نسل زد با دفاع مقدس سه‌وجهی است: تقویت فعال گفتمان ملی از طریق بازتعریف پویای مفهوم دفاع مقدس، تلفیق همزمان انتقاد و تعلق به روایت‌های موجود از دفاع مقدس، و خطر تضعیف پیوند نسلی که می‌تواند انتقال ارزش‌ها را با چالش مواجه کند. همچنین، بازسازی معنایی دفاع مقدس توسط نسل زد، نه نفی گفتمان رسمی بلکه تلاشی برای بازتفسیر گفتمان رسمی بر اساس ارزش‌ها، زبان و تجربه زیسته نسل جدید است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)