نوع مقاله : پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار حقوق بین الملل -دانشکده حقوق - دانشگاه قم
2 گروه حقوق بین الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده
جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران یکی از طولانی‌ترین، مرگبار‌ترین و گران‌ترین مخاصمات مسلحانه در قرن بیستم محسوب می‌گردد. رژیم بعثی عراق در سال 1359 و اندک زمانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ایران را مورد تجاوز نظامی قرار داد. در روزهای اولیه جنگ بخش‌های زیادی از خاک ایران را به اشغال درآمد و این جنگ 8 سال به طول انجامید. در سال 1361 ایران توانست ضمن آزادسازی خرمشهر، بخش‌هایی از خاک عراق را نیز تصرف کند. تعقیب متجاوز و استمرار جنگ پس از فتح خرمشهر و تصرف فاو از سوی ایران، سبب طرح ابهامی گشته که تاکنون در اثر پژوهشی حقوقی فارغ از مباحث سیاسی و نظامی، مورد تتبع قرار نگرفته است. اثر حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوأل است که علت استمرار جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران پس از فتح خرمشهر چه بود و اینکه از نظر حقوقی ایران می‌توانست با توسل به دفاع مشروع به خاک کشور متجاوز وارد و بخش‌هایی از آن را تصرف نماید. برای رسیدن به این هدف از روش کتابخانه‌ای بر پایه منابع اَسنادی با رویکرد توصیفی و تحلیلی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده این است که طبق مقتضیات نظریه دفاع مشروع و با حصول شرایطی بر اساس عرف و رویة بین‌الملل، اقدام ایران مشروع بوده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)